Meningen geven tijdens het brainstormen is killing. Voor zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de geopperde ideeën. Toch doen we het allemaal. Maar waarom in godsnaam?
We herkennen allemaal de volgende situatie wel. Je zit aan een lange tafel met mensen uit je organisatie. Een zogenaamde brainstormsessie. Iedereen mag ideeën roepen en er wordt misschien zelfs wel aangemoedigd om met gekke ideeën te komen! Wanneer er een idee geroepen wordt geeft iedereen echter direct zijn mening over het idee.
Volgens Yooth is dit niet de meest effectieve vorm van brainstormen. Helaas wel de meest voorkomende. Wil je een echt effectieve brainstormsessie faciliteren dan zul je het werven en selecteren van ideeën als twee aparte onderdelen moeten zien.
Toch is het geven van meningen voor ons een tweede natuur geworden. We zijn het gewend van jongs af aan onze mening te geven en we willen gehoord worden. Niet onbegrijpelijk natuurlijk aangezien het helpt bij het vormen van onze identiteit naar de buitenwereld.
Echter is het voor ons bijna onmogelijk om een objectieve mening te geven over het idee zelf. Wanneer we onze mening geven spelen er allerlei andere factoren mee. In hoeverre we de ander mogen bijvoorbeeld. Je kunt je ook voorstellen dat wanneer een manager of iemand anders die hoger in de organisatie zit met een idee komt, dit positiever wordt ontvangen door mensen die er baat bij hebben dat die persoon een positieve mening over hen heeft. Dan is het natuurlijk niet tactisch om iemands idee af te kraken. Dit speelt allemaal onbewust mee tijdens het beoordelen van ideeën. Zelfs in het geval we hier geen last van zouden hebben gehad zou het nog onmogelijk zijn om een idee te beoordelen. Er is immers maar entiteit die een idee écht kan beoordelen en dat is de omgeving waar het idee terecht in komt.
Is er proces in de natuur dat hier op lijkt? Ongetwijfeld aangezien veel processen uit onze maatschappij te herleiden zijn uit de natuur. Zoals je weet bestaat er in de natuur zoiets als natuurlijke selectie. Dit houdt in dat organismen die het best aangepast zijn aan hun omgeving de meeste kans hebben op overleven en voortplanten waardoor deze genen doorleven over de volgende generaties. Volgens Yooth zou een idee met deze gedachte in het achterhoofd moeten worden geselecteerd. Het idee dat het best is aangepast aan de omgeving is degene die het langst overleeft en succesvolst is.
Om het selecteren van een partner wat makkelijker te maken bestaat er zoiets als seksuele selectie. Dit is selectie waarbij een soort op bepaalde karaktereigenschappen wordt geselecteerd als partner die fitheid representeren volgens het onbewuste brein van de diersoort. Je kunt je voorstellen dat het uitzoeken van een partner veel energie kost. Om die reden heeft de evolutie bepaalde heuristieken in ons brein verankerd die ons vertellen of een partner geschikt voor ons is omdat de kans op gezond nageslacht groot is.
Zo werd uit het vorige artikel duidelijk dat de bij sommige gorilla troepen alleen de zilverrug van de troep mag voortplanten. Gorilla vrouwen vallen blijkbaar op fysiek sterk en machtig, wat eigenlijk niet zo heel veel verschilt van hoe het er bij ons mensen aan toegaat.
Bij pauwen is deze seksuele selectie echter een klein beetje doorgeschoten waardoor het proces niet meer functioneel is voor het overleven van de pauw. Zoals je weet hebben mannelijke paauwen een gigantische staart met een prachtig verendek. Die staart is niet echt praktisch in een leefgebied vol tijgers waar de pauw eigenlijk vandaan komt.
Maar waarom heeft zo’n grote staart dan toch aantrekkingskracht op de vrouwelijke pauwen? Darwin heeft lang nagedacht over deze paradox en kwam uiteindelijk tot zijn conclusies. Tot een zeker punt waren deze grote staarten nog praktisch en waren het de fitste mannetje die de grootste staarten hadden. Omdat de mannetjes met de grootste staarten de meeste vrouwtjes konden krijgen om mee voort te planten werd de staart van de pauw over de generaties heen groter. Het gen dat namelijk zorgde voor grote staarten leefde voort over de generaties. En nu vele generaties later zit de mannelijke pauw opgescheept met een veel te grote staart omdat de vrouwelijke pauw dit aantrekkelijk vindt.
Het grote verschil tussen natuurlijke selectie en seksuele selectie is door wie de keuze wordt gemaakt. Bij natuurlijke selectie kiest de omgeving. Bij seksuele selectie wordt de keuze vanuit het individu gemaakt. Seksuele selectie ontstaat vanuit natuurlijke selectie maar heeft niet in de gaten wanneer de selectiecriteria niet meer aansluiten op de omgeving. Wanneer de selectiecriteria niet meer aansluiten op de omgeving is er een kans dat de soort uitsterft. De pauw heeft geluk dat zijn natuurlijke vijanden zoals de tijger sterk in aantal zijn verminderd en dat het een fijne diersoort is om te hebben op een kinderboerderij waar hij (relatief) veilig is. Hij hoeft slechts te vrezen voor brutale kleuters die een pauwenveer willen hebben.
Doe tijdens het brainstormen dus vooral niet aan seksuele selectie maar aan natuurlijke selectie. Houd je eigen meningen zoveel mogelijk achterwege ook al is dit hartstikke moeilijk. Vergeet boven alles niet dat de omgeving bepaald welk idee succesvol is en mag voortleven.
Voor wie binnenkort een brainstormsessie moet faciliteren zijn er uiteraard enkele tips. Om te beginnen is het belangrijk om de werving en selectie van ideeën als twee aparte fases te zien. Zo voorkom je dat er meningen worden gegeven tijdens het bedenken van ideeën. Focus op kwantiteit tijdens de wervingsfase.
Tijdens de selectiefase kom je niet heen om het geven van meningen. Dat is echter niet zo erg als dit artikel doet vermoeden. Meningen zijn nodig om te discussiëren over welk idee uit de ideeënpool het best is aangepast aan de omgeving. Iedereen heeft zo zijn eigen beeld over wat de omgeving is waar de organisatie zich in bevindt.
Maar zoals zo vaak gezegd in dit artikel geef deze mening niet vanuit jou als persoon, maar vanuit jouw kijk op de omgeving.
Meer weten over hoe een effectieve brainstormsessie te leiden? Kijk naar onze training brainstormen of neem contact met ons op via info@yooth.nl of 085 – 047 00 22